Quy hoạch chung xây dựng không gian ngầm đô thị trung tâm – TP. Hà Nội đến 2030, tầm nhìn đến 2050 đã được phê duyệt, nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước về xây dựng, quản lý và sử dụng công trình ngầm trong khu vực đô thị trung tâm Hà Nội; Quy hoạch cũng nhằm kết nối đồng bộ các không gian xây dựng ngầm trên địa bàn. Đây sẽ làm cơ sở cho việc xây dựng cơ sở dữ liệu, lập quy hoạch chi tiết không gian xây dựng ngầm cho các khu vực đô thị và lập dự án đầu tư xây dựng ngầm trong khu vực trung tâm Thành phố.
UBND thành phố Hà Nội vừa ban hành quyết định phê duyệt Quy hoạch chung tỷ lệ 1/10.000 không gian xây dựng ngầm đô thị trung tâm – thành phố Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Theo đó, khu vực nghiên cứu chính là đô thị trung tâm TP Hà Nội, thuộc địa giới hành chính 20 quận, huyện gồm: Hoàn Kiếm, Ba Đình, Đống Đa, Hai Bà Trưng, Cầu Giấy, Tây Hồ, Thanh Xuân, Hoàng Mai, Hà Đông, Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm, Long Biên, Mê Linh, Đông Anh, Gia Lâm, Đan Phượng, Hoài Đức, Thanh Oai, Thanh Trì và Thường Tín.
Khu vực nghiên cứu định hướng, kết nối tại 5 đô thị vệ tinh gồm: Sóc Sơn, Sơn Tây, Hòa Lạc, Xuân Mai, Phú Xuyên.
Về ranh giới, đô thị trung tâm giới hạn bởi phía bắc giáp sông Cà Lồ, phía đông giáp tỉnh Bắc Ninh và tỉnh Hưng Yên, các phía tây, tây nam và phía nam giáp đường vành đai 4. Diện tích nghiên cứu khoảng 75.600 ha (756 km2).
Các đô thị vệ tinh gồm: Sóc Sơn, Sơn Tây, Xuân Mai, Phú Xuyên, Hòa Lạc có ranh giới xác định theo Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Quy hoạch chung xây dựng các đô thị vệ tinh đã được UBND TP Phê duyệt. Tổng diện tích khoảng 46.164 ha (461 km2).
20 quận, huyện được quy hoạch không gian ngầm. Đồ họa: Tiến Thành
Về phân vùng chức năng để xây dựng công trình ngầm, theo chiều ngang, trong đô thị trung tâm các khu vực có tiềm năng xây dựng công trình ngầm gồm khu vực nội đô (nội đô lịch sử và nội đô mở rộng); khu vực phát triển mới cao tầng tại Bắc sông Hồng và chuỗi đô thị Đông vành đai 4, các dự án trong vành đai xanh và tại các trục không gian Hồ Tây – Ba Vì, Tây Hồ Tây, Hồ Tây – Cổ Loa và khu vực dọc theo hành lang các tuyến đường sắt đô thị.
Theo chiều đứng thành 3 lớp. Lớp nông từ 0 đến 5 m, xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật ngầm, lối vào tầng hầm của các công trình, các tuyến hầm đi bộ; lớp trung bình 5 – 15 m xây dựng các công trình công cộng ngầm, bãi đỗ xe ngầm; lớp sâu từ 15 – 30 m xây dựng hệ thống giao thông ngầm, đường sắt đô thị.
Vùng hạn chế xây dựng công trình ngầm là khu phố Cổ Hà Nội. Các hoạt động xây dựng, khai thác không gian ngầm sẽ bị cấm tại Khu vực bảo vệ 1 các công trình, khu vực được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt ở đô thị trung tâm: Khu Trung tâm Hoàng thành Thăng Long – Hà Nội; Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch; Khu Văn Miếu – Quốc Tử Giám; Khu Cổ Loa; Khu Đền Hai Bà Trung; Khu Hồ Hoàn Kiếm và Đền Ngọc Sơn.
Ga ngầm C9 tại khu vực Hồ Hoàn Kiếm (tuyến ĐSĐT Nam Thăng Long – Trần Hưng Đạo) phải được cân nhắc cẩn trọng, vì nằm trong Vùng hạn chế xây dựng công trình ngầm. Ảnh: Pháp luật online
Đặc biệt, cấm xây dựng công trình công cộng ngầm, tuynel trong phạm vi khoanh vùng bảo vệ các khu đất quốc phòng – an ninh. Công trình hạ tầng kỹ thuật ngầm khác có yêu cầu xây dựng cần được Bộ Quốc phòng và Bộ Công an chấp thuận, giám sát, kiểm tra đảm bảo các quy định riêng. Hạn chế xây dựng hệ thống tuynel kỹ thuật tại khu vực ngoài đê sông Hồng, sông Đuống. Không xây dựng tuynel kỹ thuật chính và các công trình công cộng ngầm, công trình có hầm ảnh hưởng đến an toàn đê và khả năng tiêu thoát lũ.
Về giao thông ngầm, các tuyến giao thông đường bộ ngầm chủ yếu bố trí tại các nút giao thông khác mức, các quảng trường, qua các khu vực công trình đầu mối sân bay, đường sắt quốc gia (sân bay Gia Lâm, khu vực ga Hà Nội, ga Ngọc Hồi, ga Giáp Bát…).
Mạng lưới đường sắt đô thị ngầm gồm: các tuyến số 2, 3, 4, 5, 7 và 8 xây dựng kết hợp giữa đi trên cao, trên mặt đất và đi ngầm với tổng chiều dài phần xây dựng ngầm khoảng 86,5 km và 81 ga ngầm trên các tuyến.
Ga ngầm S9 đường sắt đô thị Nhổn – Ga Hà Nội đang thi công tầng trung chuyển, có độ sâu 19m dưới lòng đất. Ảnh: internet
Về không gian ngầm, các đầu mối giao thông công cộng lớn của Thành phố (TOD, ga đường sắt đô thị, ga đường sắt quốc gia) sẽ là hạt nhân phát triển không gian xây dựng công cộng ngầm. Trong phạm vi 500m từ đầu mối TOD, sử dụng tối đa chiều sâu để hình thì không gian công cộng ngầm ngầm tại: các công trình cao tầng, trung tâm thương mại, thể dục thể thao, quảng trường, sân vận động…
Ngoài các nội dung quy hoạch không gian ngầm đã xác định trong đồ án, quá trình triển khai các dự án đầu tư xây dựng cụ thể nếu có hình thành công trình xây dựng ngầm được cấp thẩm quyền phê duyệt thì cho phép bổ sung cập nhật các nội dung được duyệt vào đồ án Quy hoạch chung không gian xây dựng ngầm đô thị trung tâm – TP Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Không gian ngầm sẽ gồm: Giao thông ngầm; Bãi đỗ xe công cộng ngầm; Hệ thống hạ tầng kỹ thuật ngầm; Hệ thống công trình công cộng ngầm; Đấu nối kỹ thuật và kết nối không gian ngầm.
Thành phố Hà Nội giao Sở Quy hoạch – Kiến trúc chịu trách nhiệm kiểm tra, xác nhận hồ sơ Quy hoạch chung không gian xây dựng ngầm đô thị trung tâm – thành phố Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050. Đồng thời tổ chức rà soát, điều chỉnh, bổ sung các nội dung quy hoạch không gian xây dựng ngầm trong các đồ án quy hoạch và quy định quản lý liên quan đã ban hành trước đây.
Nguồn Báo Xây dựng & Vnexpress